Mum Ciceklerim: Hoya pubicalyx

Hoya pubicalyx'in anavatani Filipinlerdir. Ramos ve Edano, orijinal bitkiyi 24/01/1913 tarihinde, Luzon Adasi"nda, Tayabas bolgesindeki Mauban'da bulmuslardir. 1918 yilinda pubicalyx olarak tanimlanmistir.

Bir "chimera" dogasina (ozel bir renksel ozellik) sahip olmalari nedeni ile suprizlerle doludurlar. Gür yapraklari, gokkusaginin renkleri ile dolu olabilir. Ozellikle yeni surgun ve yeni olusan yapraklar, gümüsi cizgiler veya beneklerle süslenebilir. Bu cillerin veya cizgilerin nedenleri icin cok degisik fikirler vardir. Botanikciler, isigin oldugu kadar, topraktaki besin maddelerinin ve hatta suyun bile bu desenlerden sorumlu olduguna inanmaktadirlar. Bazen yeni yapraklar mor veya kahverengiye kadar degisik renklerde olabilir. Daha sonra bu yapraklar yesile doner. Yeni govdeler kahverengidir. Bir H. pubicalyx ciceklendiginde, degisik renklere sahip ciceklerle supriz yapabilir. Ciceklerindeki farkli renkler, hoyalar icin ender rastlanir bir durum degildir. Hoya pubicalyx ise, farkli renklerde cicek obeklerine sahip olabildigi gibi, kimi zaman tek obek icinde farkli renkli "tek" ciceklere de sahip olabilir. Bu renk paleti, neredeyse siyah renkten, parlak kirmiziya, pembeye veya gül kurusu renginden, cok koyu pembe ciceklere dek degisiklik gosterebilir. Chimera'lar bitki aleminde yaygindir. Bu, ileride kesfedilmesi gereken bir botanik fenomendir. Cok-renkli Hoyalarin bilinen diger ornekleri: H.picta var Argentina ve 1853 yilinda kesfedilmis H.picta var Apolloniawere; H.compacta, Hoya bella, H.australis ve Hoya multiflora'dir.

Hoya pubicalyx'in pek cogu tohumdan uretilen, kiz kardes ve erkek kardeslerden olusan cok sayida kultivari bulunmaktadir. Dolasimda, pek cok degisik isimlerle rastlayabileceginiz bu kultivarlardan bazilari:

Hoya pubicalyx cv "Jungle Garden"

Hoya pubicalyx cv "Silver Pink"

Hoya pubicalyx cv "Red Button"

Hoya pubicalyx cv "Hawaian Purple

Hoya pubicalyx cv "Chimera"

Hoya pubicalyx cv "Little Leaf"

Hoya pubicalyx cv "Black Lady"

Hoya pubicalyx cv "Bright One"

Hoya pubicalyx cv "Dapple Grey"

Hoya pubicalyx cv "Fresno Beauty"

Hoya pubicalyx cv "Jungle Green"

Hoya pubicalyx cv "Leenie"

Hoya pubicalyx cv "Philippine Black"

Hoya pubicalyx cv "Black Dragon"

Hoya pubicalyx cv "White Dragon"

Hoya pubicalyx cv "Pink One"

Hoya pubicalyx cv "Pretty One"

Hoya pubicalyx cv "Purple Leaf"

Hoya pubicalyx cv "Purple Hybrid"

Hoya pubicalyx cv "Silver Leaf"

Hoya pubicalyx cv "Silver Night"

Hoya pubicalyx cv "Reva"

Hoya pubicalyx cv "Silver Prince"

Hoya pubicalyx cv "Umetant"

Bu kadar degisik kultivarin kacinin farkli varyeteler oldugu, kacinin satisi arttirmak icin sadece "turetilen" isimlerden biri oldugu tartisilir. Cesitli makalelerde, kendilerinden bahsedilip yayinlanmis varyetelerden bazilari:

Hoya pubicalyx "Bright One" - Hoyan Dergisi 11(2) sayfa 45 ve Hoyan Dergisi 16(1) sayfa 11, Hoya El Kitabi (Hoya Handbook, Klippenburg) - Bu kultivar sarap rengi tac yaprak ve pembe renkli coronaya sahip olarak tanimlanmistir. Hoya pubicalyx Pink ve Silver'den farki corona'sinin rengidir. Koyu yesil yapraklari vardir.

H.pubicalyx cv "Dapple Grey" - Loyce Andrews adina satisa cikmis mor renkli ciceklere sahip kultivardir.

Hoya pubicalyx cv "Fresno Beauty" - Kloppenburg'un ardindan dogdugu sehrin ismi verilmistir. Gümüsi benekli yapraklari ve pembe cicekleri ile Hoyan Dergisi 11(1) sayfa 44 de yayinlanmistir.

Hoya pubicalyx cv Grey Lady - Freterna dergisi 4 (1990) sayfa 11

Hoya pubicalyx cv Jungle Garden - Freterna dergisi 2 ve 4 (1990) - 1994 sayfa 3. Kaliforniya'li kolleksiyoncunun ardindan isimlendirilmistir. H. pubicalyx Pink Silver ile neredeyse hic farkliligi yoktur.

Hoya pubicalyx cv Leenie = Dr. James Broton esi Eileen'in ardindan isimlendirmistir.

Hoya pubicalyx cv Pink Silver veya Hoya pubicalyx cv Silver Pink (Hoya pubicalyx cv Spotted Leaf olarak da isimlendirilir) = Hoyan dergisi 4(1) sy 9, Hoyan dergisi 8 (4) sy 71-72, Hoyan dergisi 11(2) sy 44, Hoya El Kitabi (Hoya Handbook, Klippenburg)

Hoya pubicalyx cv Pretty One = Loyce Andrews tarafindan satisa cikmistir.

Hoya pubicalyx cv Red Buttons veya Hoya pubicalyx cv Red Button = Hoyan dergisi 2(3) sy 63, Hoyan dergisi 3 (1) st 3-4, Hoyan dergisi 5 (3) sy 76, Hoyan dergisi 11 (3) sy 75, Hoya El Kitabi (Hoya Handbook, Klippenburg)'de bahsedilmistir. Bu varyetenin ilk fidesi Michael Miyashiro tarafindan uretilmistir.

Hoya pubicalyx cv Reva = D. Kloppenburg tarafindan annesinin ardindan isimlendirilmis ve Hilln Dale serasi'nin katalogunda yayinlanmistir.

H. pubicalyx cv Royal Hawaian Purple, genellikle yanlis etiketlendirilme ile H. pubicalyx var chimera veya H. pubicalyx cv Chimera olarak satilmaktadir. Bu kultivar, degisik renkli yapraklara ve buyuk obekler seklinde acan gül rengi ciceklere sahiptir. 80'lerin basinda Dexter Heusckel tarafindan D. Kloppenburg ve CM Burton'a celik gonderilmistir. Kloppenburg bu ornegi, Filipinler'den H. cv Chimera olarak siniflandirmistir. Kolleksiyonun sahibi Heusckels ise bu bitkinin, ormandan degil de Manila'da bir cicekci dukkanindan geldigini soylemistir.

H. pubicalyx cv "Philippine Black" - Fraterna Dergisi (1991) sy 12-13, Hoya El Kitabi (Hoya Handbook, Klippenburg), Hilln Dale Serasi katalogu ve Hoyan dergisi 4(1) sy 9-10

H. pubicalyx cv Silver Leaf = H. pubicalyx cv Pink Silver'a benzer ancak yapraklarin tabani yuvarlaktir ve daha az cillere sahiptir. Hoyan dergisi 4(1) sy 9 da yayinlanmistir.

H. pubicalyx cv "Silver Knight" bir toptancinin katalogunda bu isimle satisa cikmistir. Daha sonra bu tur H. Silver Pink olarak modifiye edilmistir.

Hoya pubicalyx cv Pretty One = Hooyan dergisi 11 (2) sy 45, Hilln Dale Sera Katalogu

Hoya pubicalyx cv Sweet One, Hoya pubicalyx cv Cream One = Hoyan dergisi 11(2) sy 45

Hoya pubicalyx cv Little One, Hoya pubicalyx cv Little Leaf, Hoya pubicalyx cv Bright One ve digerleri, Hoya pubicalyx cv Pink One Hoyan dergisi 11(2) sy 45.. Bu kultivarlardan bazilarinin, H. carnosa ve H. pubicalyx melezi olmasi cok olasidir. Bu hibritlerin, pubicalyx mi yoksa H. carnosa'nin bagimsiz bir formunun mu oldugu ile ilgili tartismalar henuz surmektedir.

En cok bilinen ve kolleksiyonlar icinde en cok yer alan kultivarlar; Hoya pubicalyx cv Red Buttons (IPPS 00628) ve Hoya pubicalyx cv Silver Pink (IPPS 00223)'tur. Hoya pubicalyx cv Red Buttons koyu kirmizi, gümüsi tüylerle kapli cicekler uretir. CM Burton; neredeyse siyaha kacan koyu kirmizi cicek obelerini bir "iluzyon" olarak tanimlar, cunku bu kultivar fazla miktarda nektar uretir, cicekler ve yapraklar oldugundan daha koyu gorunur. Yapraklar, uclari sivri, duzgun, koyu yesildir ve gelisiguzel dagilmis gümüsi renkli cillerle kaplidir. Degisik renkli damarlari, gozle gorulmez. Ancak orta damar, hafifce goze carpar. Hoya pubicalyx cv Red Buttons, Genevieve Mc.Donald tarafindan, Florida'da tohum kapsulunden cikan tohumlarla kultive edilmistir. 1970 ve 1975 yillari arasinda ticari satisa gecilmistir ve o gun bugundur dolasimda bulunmaktadir. Hoya pubicalyx cv Pink Silver'in yapraklari daha uzundur ve daha fazla gümüsi cillere sahiptir. Cicekler uzun cicek saplari uzerinde belirir ve cok guzel kirmizi renge sahiptir. Bu kultivar bir sure Hoya purpureo fusco olarak satilmissa da, daha sonra bu isim yanlisi duzeltilmistir.

Hoya pubicalyx, kesinlikle yetistirilmesi kolay olan hoyalardan biridir. Dolasimdaki cesitli varyetelerinin ortak ozelligi hos bir yaprak yapisina ve ciceklere sahip olmalaridir. Yapraklar genellikle dar ve uzundur, varyetesine bagli olarak kimi bol kimi az cilli olabilir. "Silver Pink" oldukca fazla sayida cile sahipken, "Red Button" daha az cillidir. Yaprak buyuklugu, 8-18 cm uzunluk ve 2,5-6 cm genislikte degisebilir. Bazi H.pubicalyx'lerin yeni yapraklari buyurken kirmizi, kahverengi, mor, kirmizi/yesil olabilir. Bu yapraklar buyudukce yesil renge donerler.

Ciceklerin rengi de beyaz korona'ya sahip pembeden, kirmizi koronaya sahip neredeyse siyah renge kadar degisebilir. Genellikle, pembe, benekli ve siyah cicekleri ayni obekte bulabilirsiniz. Cicekler yaklasik 2 cm buyukluktedir. Nektar uretirimi ve tatli bir kokuya sahiptir ve cicekler yaklasik 2 hafta kadar dayanabilir.

Herkesin en az bir H.pubicalyx sahibi olmasini tavsiye ederim! Dolasimda olan pek cok cesit varyeteye her gecen gun yenileri eklenmekte. Su siralar, Filipinler'den toplanmis; siyah ciceklenen ve beyaz ciceklenen "Black Dragon" ve "White Dragon" pek bir populer. Her ne kadar bunlarin gorunumu, daha yaygin olan "Silver Pink", "Hawaian Purple", "Bright One". "Chimera" veya "Fresno Beauty" kultivarlarina gore daha farkli gorunse de, gene de pubicalyx varyetelerinin icinde yer almaktadir. Herkes her an herhangi bir varyete ile gelebilir ancak oncelikle, bir fideyi tohumdan buyutmek ve cicek ve yaprak gorunumlerinde, cesitli farkliliklarin izlerini yakalamak gerekmektedir. Yaprak farkliliklari ve diger degisiklikler, ayni tur icindeki genetik cesitlilikten kaynaklanmaktadir.

Cogunun bakimi genellikle benzer - en kolay bakilan hoyalardan biridir ve hemen hemen her yerde sorunsuz olarak yetisir. Parlak isiktan hoslanirlar, belli bir oranda soguga dayanabilse de, iliman ortami tercih eder. Kuzeni H. carnosa'ya bakim sartlari olarak benzer ancak soguk dayanikliligi H.carnosa'ya gore daha azdir. Iki sulama arasinda topraginin kurumusasindan hoslanir.

Benim kolleksiyonumda, henuz ciceklerini goremedigim H.pubicalyx "Pink Silver" ve Hoya pubicalyx "Red Buttons" var. Ha bir de, etiketi olmadigi icin, türünü bilemedigim, ve cicek actiginda pubicalyx oldugunu anladigimiz bir varyeteye daha sahibim… Yaprak buyuklugu, sahip oldugum diger kultivara gore cok daha kucuk, rengi acik yesil ve cilleri yok… (Cok nadiren yaprakta beliren 1-2 lekeyi saymazsak)… Uzun zamandir kolleksiyonu yapan, kidemli pek cok hoya kolleksiyoneri ile yaptigimiz tartismada, elimdeki klonun buyuk ihtimalle Hoya pubicalyx HSI-037 olabilecegine kanaat getirdik. Yogun ve tatli bir kokusu var, tek bir obek tum gece odayi kokuyla doldurmaya yetiyor. Cicekler uzerinde 15 gun kadar dayaniyor.. Olusturdugu nektar, karincalar icin ziyafet oldugu icin, cicekleri karincalara davetiye cikariyor… Iste bendeki Hoya pubicalyx "HSI-037"